สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 4 ร่วมโต๊ะหารือคณะอนุกรรมการพัฒนาการเกษตรและสหกรณ์ของจังหวัดขอนแก่น รุกแผนขับเคลื่อนโครงการปรับโครงสร้างการผลิตสินค้าข้าวแบบแปลงใหญ่ หวังดันรายได้เกษตรกรเพิ่มขึ้นโดยลดต้นทุนการผลิต และเกษตรกรรายย่อยมีการรวมกลุ่มกันเพื่อเพิ่มอำนาจต่อรองทางการค้า
นางราตรี พูนพิริยะทรัพย์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 4 ขอนแก่น (สศก.4) เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะอนุกรรมการพัฒนาด้านการเกษตรและสหกรณ์จังหวัดขอนแก่น เพื่อพิจารณาคัดเลือกพื้นที่นำร่องที่อำเภอซำสูงสำหรับดำเนินโครงการปรับโครงสร้างการผลิตสินค้าข้าวแบบแปลงใหญ่ (พื้นที่ 5,000 ไร่) เป้าหมายเกษตรกร 1,000 ราย โดยคัดเลือกข้าว ซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจหลักมีความสำคัญอันดับหนึ่งของจังหวัดขอนแก่น ซึ่งปัจจุบัน ขอนแก่นมีเกษตรกรผู้ปลูกข้าว จำนวน 161,312 ครัวเรือน และมีพื้นที่ทำนา 2.7 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 64 ของพื้นที่ทำการเกษตรในจังหวัด แบ่งเป็นพื้นที่ที่เหมาะสมกับการปลูกข้าวประมาณ 2 ล้านไร่ และพื้นที่ไม่เหมาะสมปลูกข้าวประมาณ 0.7 ล้านไร่ ผลผลิตรวมประมาณ 7.54 แสนตัน ผลผลิตเฉลี่ย 339 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาด้านการเกษตรของจังหวัดขอนแก่นที่มุ่งให้อำเภอซำสูงเป็นต้นแบบของโครงการ “อำเภอเกษตรพัฒนา”
สำหรับศักยภาพของอำเภอซำสูง คือ อยู่ใกล้เมืองหลัก คมนาคมขนส่งสะดวก ผู้บริโภค/ตลาดมีความเชื่อมั่นสินค้าเกษตรปลอดภัยของอำเภอซำสูง ภายใต้ชื่อ “ซำสูง” และ sum sung มีแหล่งน้ำใต้ดินอยู่จำนวนมากกว่าแหล่งอื่น เป็นอำเภอตัวอย่างการทำงานแบบบูรณาการ เกษตรกรและผู้นำชุมชนมีความเข้มแข็ง แต่อย่างไรก็ตามบางพื้นที่ยังประสบปัญหา ขาดแคลนแหล่งน้ำเพื่อทำการเกษตร ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ ขาดแคลนเมล็ดข้าวพันธุ์ดี ขาดความรู้การเพิ่มผลผลิตและลดต้นทุนการปลูกข้าว ขาดความรู้ด้านการพัฒนาผลผลิตให้ได้คุณภาพมาตรฐาน การแปรรูปและเพิ่มมูลค่าผลผลิตมีค่อนข้างน้อย ขาดตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ข้าวปลอดภัย เกษตรกรขาดอำนาจในการต่อรอง ข้าวราคาตกต่ำ แต่ในทางตรงกันข้ามข้าวต้นทุนการผลิตข้าวมีราคาเพิ่มสูงขึ้น
สำหรับการบูรณาการกิจกรรมแต่ละหน่วยงานนั้น สถานีพัฒนาที่ดิน/สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ดำเนินการจัดทำแผนที่รายแปลงร่วมกับแผนที่ตามเขตความเหมาะสมสำหรับการปลูกพืช Zoning ข้าว ตรวจวิเคราะห์คุณภาพดิน ปรับปรุงบำรุงดิน ส่งเสริมการทำปุ๋ยหมัก ปุ๋ยอินทรีย์สูตรพระราชทาน รณรงค์ไถกลบตอซังและปลูกพืชปุ๋ยสด จัดหาแหล่งน้ำขนาดเล็กในไร่นา ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น ดำเนินการส่งเสริมการทำนาเชิงอุตสาหกรรมครบวงจรในพื้นที่ขนาดใหญ่ สำนักงานเกษตรจังหวัด/อำเภอซำสูง พัฒนาและส่งเสริมการเพิ่มผลผลิตข้าวหอมมะลิด้วยระบบGAP ส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกรชาวนาให้ผลิต คัดคุณภาพ พัฒนาศักยภาพอุตสาหกรรมพืชอาหารและพืชพลังงานทดแทนปี 2558 สำนักงานสหกรณ์จังหวัด ส่งเสริมการรวมกลุ่มโดยการเอาวิธีการสหกรณ์ไปใช้ สำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ สอนแนะการจัดทำบัญชีครัวเรือน และบัญชีต้นทุนอาชีพ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตร ตรวจรับรองแหล่งผลิต GAP พืชผักและไม้ผล สำนักงานปศุสัตว์จังหวัด ส่งเสริมการเลี้ยงไก่พื้นเมือง เพื่อลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน รวมทั้งการควบคุมและป้องกันโรคในไก่ ส่งเสริมและพัฒนาการเลี้ยงกระบือเพื่อการอนุรักษ์ สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดจัดทำโครงการนิคมเศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานประมงจังหวัดจัดการเพิ่มผลผลิตทางด้านการประมง การทำประมงโรงเรียน การเลี้ยงปลากินพืชในสระเก็บน้ำขนาดเล็กในไร่นา โดยสศก.4 ร่วมกับสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดขอนแก่น ดำเนินการติดตามและประเมินผลโครงการ
ทั้งนี้ คาดว่าจะช่วยให้เกษตรกรมีรายได้สูงขึ้น สามารถป้องกันและแก้ไขปัญหาด้านการตลาดข้าว เกษตรกรรายย่อยมีการรวมพื้นที่และรวมตัวกันเพื่อบริหารจัดการตามระบบห่วงโซ่คุณค่า Value Chain ทำให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนการผลิต ผลผลิตมีคุณภาพตามมาตรฐาน กลุ่มเกษตรกรสามารถเพิ่มอำนาจการต่อรองทางการค้า โดยใช้กระบวนการสหกรณ์ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาผลผลิตด้านการเกษตรทำให้เกิดการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน นางราตรีกล่าว
นางราตรี พูนพิริยะทรัพย์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 4 ขอนแก่น (สศก.4) เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะอนุกรรมการพัฒนาด้านการเกษตรและสหกรณ์จังหวัดขอนแก่น เพื่อพิจารณาคัดเลือกพื้นที่นำร่องที่อำเภอซำสูงสำหรับดำเนินโครงการปรับโครงสร้างการผลิตสินค้าข้าวแบบแปลงใหญ่ (พื้นที่ 5,000 ไร่) เป้าหมายเกษตรกร 1,000 ราย โดยคัดเลือกข้าว ซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจหลักมีความสำคัญอันดับหนึ่งของจังหวัดขอนแก่น ซึ่งปัจจุบัน ขอนแก่นมีเกษตรกรผู้ปลูกข้าว จำนวน 161,312 ครัวเรือน และมีพื้นที่ทำนา 2.7 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 64 ของพื้นที่ทำการเกษตรในจังหวัด แบ่งเป็นพื้นที่ที่เหมาะสมกับการปลูกข้าวประมาณ 2 ล้านไร่ และพื้นที่ไม่เหมาะสมปลูกข้าวประมาณ 0.7 ล้านไร่ ผลผลิตรวมประมาณ 7.54 แสนตัน ผลผลิตเฉลี่ย 339 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาด้านการเกษตรของจังหวัดขอนแก่นที่มุ่งให้อำเภอซำสูงเป็นต้นแบบของโครงการ “อำเภอเกษตรพัฒนา”
สำหรับศักยภาพของอำเภอซำสูง คือ อยู่ใกล้เมืองหลัก คมนาคมขนส่งสะดวก ผู้บริโภค/ตลาดมีความเชื่อมั่นสินค้าเกษตรปลอดภัยของอำเภอซำสูง ภายใต้ชื่อ “ซำสูง” และ sum sung มีแหล่งน้ำใต้ดินอยู่จำนวนมากกว่าแหล่งอื่น เป็นอำเภอตัวอย่างการทำงานแบบบูรณาการ เกษตรกรและผู้นำชุมชนมีความเข้มแข็ง แต่อย่างไรก็ตามบางพื้นที่ยังประสบปัญหา ขาดแคลนแหล่งน้ำเพื่อทำการเกษตร ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ ขาดแคลนเมล็ดข้าวพันธุ์ดี ขาดความรู้การเพิ่มผลผลิตและลดต้นทุนการปลูกข้าว ขาดความรู้ด้านการพัฒนาผลผลิตให้ได้คุณภาพมาตรฐาน การแปรรูปและเพิ่มมูลค่าผลผลิตมีค่อนข้างน้อย ขาดตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ข้าวปลอดภัย เกษตรกรขาดอำนาจในการต่อรอง ข้าวราคาตกต่ำ แต่ในทางตรงกันข้ามข้าวต้นทุนการผลิตข้าวมีราคาเพิ่มสูงขึ้น
สำหรับการบูรณาการกิจกรรมแต่ละหน่วยงานนั้น สถานีพัฒนาที่ดิน/สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ดำเนินการจัดทำแผนที่รายแปลงร่วมกับแผนที่ตามเขตความเหมาะสมสำหรับการปลูกพืช Zoning ข้าว ตรวจวิเคราะห์คุณภาพดิน ปรับปรุงบำรุงดิน ส่งเสริมการทำปุ๋ยหมัก ปุ๋ยอินทรีย์สูตรพระราชทาน รณรงค์ไถกลบตอซังและปลูกพืชปุ๋ยสด จัดหาแหล่งน้ำขนาดเล็กในไร่นา ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น ดำเนินการส่งเสริมการทำนาเชิงอุตสาหกรรมครบวงจรในพื้นที่ขนาดใหญ่ สำนักงานเกษตรจังหวัด/อำเภอซำสูง พัฒนาและส่งเสริมการเพิ่มผลผลิตข้าวหอมมะลิด้วยระบบGAP ส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกรชาวนาให้ผลิต คัดคุณภาพ พัฒนาศักยภาพอุตสาหกรรมพืชอาหารและพืชพลังงานทดแทนปี 2558 สำนักงานสหกรณ์จังหวัด ส่งเสริมการรวมกลุ่มโดยการเอาวิธีการสหกรณ์ไปใช้ สำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ สอนแนะการจัดทำบัญชีครัวเรือน และบัญชีต้นทุนอาชีพ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตร ตรวจรับรองแหล่งผลิต GAP พืชผักและไม้ผล สำนักงานปศุสัตว์จังหวัด ส่งเสริมการเลี้ยงไก่พื้นเมือง เพื่อลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน รวมทั้งการควบคุมและป้องกันโรคในไก่ ส่งเสริมและพัฒนาการเลี้ยงกระบือเพื่อการอนุรักษ์ สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดจัดทำโครงการนิคมเศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานประมงจังหวัดจัดการเพิ่มผลผลิตทางด้านการประมง การทำประมงโรงเรียน การเลี้ยงปลากินพืชในสระเก็บน้ำขนาดเล็กในไร่นา โดยสศก.4 ร่วมกับสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดขอนแก่น ดำเนินการติดตามและประเมินผลโครงการ
ทั้งนี้ คาดว่าจะช่วยให้เกษตรกรมีรายได้สูงขึ้น สามารถป้องกันและแก้ไขปัญหาด้านการตลาดข้าว เกษตรกรรายย่อยมีการรวมพื้นที่และรวมตัวกันเพื่อบริหารจัดการตามระบบห่วงโซ่คุณค่า Value Chain ทำให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนการผลิต ผลผลิตมีคุณภาพตามมาตรฐาน กลุ่มเกษตรกรสามารถเพิ่มอำนาจการต่อรองทางการค้า โดยใช้กระบวนการสหกรณ์ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาผลผลิตด้านการเกษตรทำให้เกิดการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน นางราตรีกล่าว
'แปลงใหญ่ทั่วไป (ข้าว)' จ.สุพรรณบุรี ผลิตข้าว GAP คุณภาพ แหล่งให้บริการเครื่องจักรกลการเกษตรในพื้นที่ สร้างรายได้ให้กลุ่ม 810,000 บาท/ปี
สศท.12 ชวนศึกษาวิถี เกษตรอินทรีย์ 'บ้านสวนน้อยชมจันทร์' จ.เพชรบูรณ์ แหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบยั่งยืน
สศท.5 หนุน 'ผำ' อาหารแห่งอนาคต สู่โปรตีนทางเลือกยุคใหม่ ตามนโยบายเกษตรมูลค่าสูง
ปีนี้ ไม้ผลภาคใต้ 4 ชนิด ผลผลิตรวม 6.7 แสนตัน สศท.8 ชวนบริโภค 'ลองกอง' ในฤดู ก.ย. - ต.ค. นี้ ออกตลาด ร้อยละ 42
สศท.6 ชวนเช็คอิน 'สวนผลอำไพ' จ.ตราด แหล่งเรียนรู้เกษตรอินทรีย์ สร้างมูลค่าเพิ่มเชื่อมโยงการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน
สศท.2 เกาะติดสถานการณ์ผลิตทุเรียนภาคเหนือตอนล่าง ปี 68 รวม 6 จังหวัด แตะ 55,000 ตัน เพิ่มขึ้น 12.47%
ภาพรวม ลำไย 8 จังหวัด ภาคเหนือ ปี 68 ผลผลิตรวม 1.06 ล้านตัน เพิ่มขึ้น 12% ลำไยในฤดูเริ่มออกตลาดแล้ว สศท.1 เชิญชวนบริโภคลำไยคุณภาพ
แปลงใหญ่ยางพารากลุ่มเกษตรกรชาวสวนยา อำเภอหัวตะพาน จังหวัดอำนาจเจริญ ยกระดับรายได้ด้วยมาตรฐาน EUDR
สศท.6 ชี้ผลสำเร็จโครงการนำร่องการแก้ไขปัญหาลดผลกระทบจากช้างป่า พื้นที่บ้านหนองกระทิง จ.ฉะเชิงเทรา ช่วยเกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น ลดรายจ่ายครัวเรือน