มจธ. พัฒนาเมล็ดพันธุ์ข้าวไร่บริสุทธิ์เพื่อเพิ่มผลผลิตข้าว มุ่งแก้ปัญหาขาดแคลนข้าวบริโภคในชุมชนบนพื้นที่สูง

ข่าวประชาสัมพันธ์ » ศุกร์ 3 มีนาคม 2560 15:56 น.

          เนื่องจากพื้นที่ 6 หมู่บ้านในตำบลภูฟ้า อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน ตั้งอยู่บนพื้นที่สูงและเป็นไหล่เขาที่มีความลาดชัน การปลูกข้าวไร่ไว้บริโภคถือเป็นสิ่งสำคัญของคนในชุมชน และเป็นการปลูกข้าวไร่ในพื้นที่รอบชุมชน แต่ปัจจุบันประสบปัญหาข้าวไม่เพียงพอ สาเหตุจากการใช้ที่ดินเปลี่ยนไป ในอดีตเป็นการปลูกข้าวระบบหมุนเวียน เพื่อให้ดินได้ฟื้นตัวเอง แต่เมื่อการเกิดขึ้นของไร่ข้าวโพด และพื้นที่ทำกินถูกจำกัด ทำให้พื้นที่ที่เคยมีอยู่น้อยลง ส่งผลต่อการปลูกข้าวจากระบบการหมุนเวียน 5-7 ปีถูกจำกัดเหลือ 1-2 ปี ทำให้พื้นที่ถูกใช้ซ้ำซาก ตามหลักวิชาการแล้วจะส่งผลทำให้ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ นอกจากนี้ยังประสบปัญหาแมลงศัตรูพืช และหนู ที่สำคัญคือ ปัญหาเรื่องของเมล็ดพันธุ์ข้าวไร่คุณภาพ ที่ผ่านมาไม่มีการคัดหรือเก็บเมล็ดพันธุ์ที่ดีไว้ เกิดการปนสายพันธุ์ข้าว ทำให้ประสบปัญหาผลผลิตตกต่ำไม่เพียงพอต่อการบริโภคในครัวเรือน
          นายพิพัฒน์ สุยะ นักวิจัยและผู้ประสานงานศูนย์ส่งเสริมและสนับสนุนมูลนิธิโครงการหลวงและโครงการตามพระราชดำริ สถาบันพัฒนาและฝึกอบรมโรงงานต้นแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) พื้นที่จังหวัดน่าน กล่าวว่า จากที่ได้มีการเก็บรวบรวมข้อมูลตั้งแต่ปี 2552 พบว่า พื้นที่ 6 หมู่บ้านในตำบลภูฟ้า มีการปลูกข้าวไร่อยู่ 335 ครัวเรือน หรือ 1,675 คน ผลิตข้าวได้ 339,797 กิโลกรัมหรือประมาณ 340 ตันต่อปี ขณะที่ความต้องการบริโภคอยู่ที่ 418,750 กิโลกรัมหรือประมาณ 420 ต้นต่อปี ยังขาดอยู่อีก 80ตัน เกิดวิกฤตทางอาหารต่อชุมชน เมื่อข้าวไม่เพียงพอต่อการบริโภค ชาวบ้านจึงต้องอพยพออกนอกพื้นที่ไปรับจ้างหารายได้เพื่อนำเงินมาซื้อข้าวเฉลี่ยครัวเรือนละ 2-3 พันบาทต่อเดือน ซึ่งถือว่าสูงมากสำหรับชาวบ้านในพื้นที่สูง
          จากโจทย์ปัญหาดังกล่าว นำมาสู่งานวิจัยเพื่อหาคำตอบให้กับชุมชนว่าทำอย่างไรให้มีผลผลิตข้าวเพิ่มขึ้นเพียงพอต่อการบริโภคในครัวเรือนภายใต้พื้นที่ที่ถูกจำกัด คำตอบที่ได้ คือ เรื่องการจัดการแปลง การเตรียมแปลงก่อนและหลังปลูก การดูแลรักษา และเรื่องคัดเลือกพันธุ์ข้าวที่เหมาะสมกับพื้นที่ที่ไม่อุดมสมบูรณ์และต้านทานโรคได้ ที่สำคัญที่สุดคือจะต้องพัฒนาพันธุ์ข้าวให้บริสุทธิ์ถึงร้อยละ 98 (หากทำทั้ง 2 อย่างนี้ได้ดีจะทำให้ได้ผลผลิตข้าวสูงขึ้นภายใต้พื้นที่ปลูกเท่าเดิม) จนในที่สุดได้ 'พันธุ์ข้าวเหนียวขาวภูฟ้า' ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่เหมาะสมและให้ผลผลิตสูง จากนั้นมาสู่ขั้นตอนการขยายผลไปยังชุมชนเพื่อให้เกิดการกระจายการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไร่คุณภาพดังกล่าวเพิ่มมากขึ้น และเกิดการส่งเสริมการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและการส่งเสริมการเพิ่มผลผลิตโดยใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวเหนียวขาวภูฟ้า โดยได้เริ่มดำเนินการถ่ายทอดเทคโนโลยีให้กับชุมชนในปี 2555 เป็นต้นมา
          "โดยผลการดำเนินงานที่ผ่านมา ทำให้เกิดกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวไร่คุณภาพจำนวน 20 ราย เกษตรกรมีพัฒนาการและสามารถถ่ายทอดต่อได้ เกิดการเรียนรู้จากการแลกเปลี่ยน และได้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพเพิ่มขึ้นเฉลี่ยครัวเรือนละ 138 – 290 กิโลกรัมต่อไร่จากเดิม 103 กิโลกรัมต่อไร่ ขณะที่ผลผลิตข้าวต่อไร่เพิ่มขึ้นจากการใช้เมล็ดพันข้าวคุณภาพเพิ่มขึ้นเป็นครัวเรือนละ 265 กิโลกรัมต่อไร่ ลดภาวการณ์ขาดแคลนข้าวเพื่อบริโภคในครัวเรือนได้ 160 ตัน จึงสามารถสรุปได้ว่า ผลผลิตข้าวที่ได้จากการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพได้ผลผลิตเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับผลผลิตข้าวจากเมล็ดพันธุ์ที่ชุมชนเก็บเอง ดังนั้น เพื่อให้การเพิ่มผลผลิตข้าวไร่ให้เพียงพอต่อการบริโภคตลอดทั้งปี จำต้องเพิ่มผลผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพให้ได้ 8– 9 ตันต่อปี เพื่อให้ได้ผลผลิตข้าวเพิ่มขึ้นอีก 95 – 118 ตัน" นายพิพัฒน์กล่าวสรุป

มจธ. พัฒนาเมล็ดพันธุ์ข้าวไร่บริสุทธิ์เพื่อเพิ่มผลผลิตข้าว มุ่งแก้ปัญหาขาดแคลนข้าวบริโภคในชุมชนบนพื้นที่สูง

ข่าวจังหวัดน่าน+อบ่อเกลือวันนี้

ศอช. ลุยสร้างศักยภาพครู 34 ศศช. จังหวัดน่าน เน้นการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำบริโภคและการสุขาภิบาลอาหาร

ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ (ศอช.) หน่วยงานภายใต้สังกัดกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ลงพื้นที่ถ่ายทอดความรู้ สร้างเครือข่ายเฝ้าระวังคุณภาพน้ำบริโภคและการสุขาภิบาลอาหาร แก่ครูศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา "แม่ฟ้าหลวง" (ศศช.) จำนวน 34 แห่ง ในอำเภอเมือง, อำเภอเฉลิมพระเกียรติ และอำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประเด็นคุณภาพน้ำบริโภคและการสุขาภิบาลอาหาร เน้นเรื่องความสำคัญของการบริโภคน้ำสะอาด อันตรายของสิ่งเจือปนต่างๆ ที่มากับน้ำและอาหาร และข้อแนะนำ

30 ธันวาคม 2562 11:39 น.

ภาพข่าว: สหกรณ์จังหวัดน่าน เฝ้ารับเสด็จฯ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี — นายพิเชษฐ์ วิริยะพาหะ อธิบดีกรมส่งเสริมสห... พ.ค. 62

สมจิตรพาไปอึ้งกับตำนานบ่อเกลือ 800 ปี — อากาศดีแบบนี้ มาตามพิธีกรหนุ่มอารมณ์ดี สมจิตร จงจอหอ จากรายการ อึ้งทึ่งเสียว ทาง ช่อง 8 พาไปสัมผัสว... ม.ค. 62

กรมธนารักษ์ขอเชิญร่วมประกวดออกแบบเหรียญประจำจังหวัดน่าน — กองส่งเสริมและพัฒนาทรัพย์สินมีค่าของรัฐ กรมธนารักษ์ เชิญชวนทุกท่านเข้าร่วมประกวดออกแบบเหรียญประจ... 20 มี.ค.

สถาบันปิดทองหลังพระฯ พร้อมกลุ่มวิสาหกิจผู้ปลูกมะนาวบ้านยอด ลงพื้นที่ศึกษาดูงาน เตรียมยกระดับมาตรฐานการผลิตและเพิ่มผลผลิต ลุยต่อยอดสู่การปลูกมะนาวนอกฤดู — เมื่อวันที่... 24 ม.ค.

โครงการ มูลนิธิยาเพื่อนยาก ครั้งที่ 17 สัญจรสู่พื้นที่ห่างไกล จ.น่าน มอบสิ่งของและเงินสนับสนุนสำหรับโรงเรียนบ่อเกลือ — บริษัท บ้านหมอละออง จำกัด และบริษัท... 25 ธ.ค.

สถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระฯ จับมือมหาวิทยาลัยแม่โจ้ (แพร่) ผลิต "มะนาวนอกฤดู" หนึ่งเทคนิค เพิ่มรายได้ฤดูแล้ง — ดร.ศรายุทธ ตรีรัตน์ ผู้เชี่... 25 พ.ย.

เอ็กซ์เอ็มสนับสนุนงบประมาณปรับปรุงโรงเรียนภายใต้การประสานงานของมูลนิธิ EDF — เอ็กซ์เอ็มนำโดย มร.เมเนล๊าวซ เมเนลาว ประธานเจ้าหน้าที่บริหารร่วม พร้อมคณะ มอบ... 31 ต.ค.

ดับบลิวพี เอ็นเนอร์ยี่ ร่วมกับ โรงบรรจุเต็งไตรรัตน์ปิโตรเลี่ยม และโรงบรรจุ นครน่าน ออกซิเจน ลงพื้นที่ส่งมอบถังแก๊ส และอุปกรณ์ยังชีพช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วม จ.น่าน — บริษัท ดับบ... 24 ก.ย.

ธนชาตประกันภัย เร่งมอบเงินค่าสินไหมทดแทน บรรเทาทุกข์ลูกค้าผู้ประสบภัยน้ำท่วม จ.น่าน — ธนชาตประกันภัย และ ทีเอ็มบีธนชาต หรือ ทีทีบี ร่วมลงพื้นที่จังหวัดน่า... 24 ก.ย.