ชาวอเมริกันส่งมอบโบราณวัตถุยุคบ้านเชียง 12 ชิ้น ภาชนะดินเผา-ลูกกลิ้งดินเผา-หินดุ-กำไลสำริด พร้อมภาพถ่าย 1 รายการ คืนให้ไทย

          ชาวอเมริกันส่งมอบโบราณวัตถุยุคบ้านเชียง 12 ชิ้น "ภาชนะดินเผา-ลูกกลิ้งดินเผา-หินดุ-กำไลสำริด" พร้อมภาพถ่าย 1 รายการ คืนให้ไทย บอร์ดติดตามโบราณวัตถุเห็นชอบติดตามโบราณวัตถุที่พิพิธภัณฑ์ Norton Simon คืนเพิ่มอีก 9 รายการกรมศิลป์ทยอยส่งมอบเอกสาร-หลักฐานตามที่สำนักงานสืบสวนความมั่นคงแห่งมาตุภูมิฯยื่นขอมา
          วันที่ 2 สิงหาคม 2561 ที่ห้องประชุมศรีอยุธยา หอวชิราวุธานุสรณ์ นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม(รมว.วธ.) กล่าวภายหลังเป็นประธานการประชุมคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย ครั้งที่ 2/2561 ว่า ที่ประชุมได้รับรายงานกรณีนาง Katherine Ayers-Mannix ชาวอเมริกัน แจ้งความประสงค์ ส่งมอบโบราณวัตถุก่อนประวัติศาสตร์คืนให้แก่ประเทศไทย 12 รายการ และภาพถ่ายรวมโบราณวัตถุทั้ง 12 รายการ จำนวน 1 ภาพ ทั้งนี้ DR. joyce White ผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปะบ้านเชียงและผู้อำนวยการInstitute for Southeast Asian Archaeology มหาวิทยาลัย Pennsylvania ได้ให้ความเห็นว่าโบราณวัตถุดังกล่าวเชื่อว่าเป็นโบราณวัตถุยุคก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียงของไทย
          ทั้งนี้ ขณะนี้สถานทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ได้จัดส่งโบราณวัตถุทั้งหมดมายังกระทรวงการต่างประเทศเรียบร้อยแล้ว โดยขั้นตอนต่อไปกรมศิลปากรและกระทรวงการต่างประเทศ ร่วมกันตรวจสอบโบราณวัตถุและส่งมอบให้แก่กรมศิลปากร ซึ่งรายการโบราณวัตถุที่ส่งมอบคืน ได้แก่ 1. ภาชนะดินเผาสีดำ อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยต้น ราว 4,300-3,000 ปี 2. ภาชนะดินเผาลายขูดขีดผสมการระบายสีแดง อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยต้น ระยะปลาย ราว 3,000 ปี 3. ภาชนะดินเผาลายขูดขีดผสมการระบายสีแดง อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยต้น ระยะปลาย ราว 3,000 ปี 4. ภาชนะดินเผาลายเชือกทาบประดับด้วยเส้นนูน อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยต้นราว 4,300-3,000 ปี 5. ภาชนะดินเผาลายเขียนสี อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยปลาย ราว 2,300-1,800 ปี 6. ภาชนะดินเผาลายเขียนสี อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยปลาย ราว 2,300-1,800 ปี
          7. ภาชนะดินเผาลายเขียนสี อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยปลาย ราว 2,300-1,800 ปี 8. ภาชนะดินเผาลายเขียนสี อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยปลาย ราว 2,300-1,800 ปี 9. ภาชนะดินเผาสีดำ 10. ลูกกลิ้งดินเผา อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง สมัยปลายราว 2,300-1,800 ปี 11. หินดุดินเผา อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 12. กำไลสำริด อายุสมัยก่อนประวัติศาสตร์วัฒนธรรมบ้านเชียง ราว 2,300-1,800 ปี และ13. ภาพถ่ายรวมโบราณวัตถุทั้ง 12 รายการ
          รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวอีกว่า นอกจากนี้ ที่ประชุมมีมติเห็นชอบผลการศึกษาและวิเคราะห์ของคณะอนุกรรมการวิชาการเพื่อติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย และมีมติเห็นชอบให้ติดตามโบราณวัตถุกลับคืนประเทศไทย 9 รายการเพิ่มเติม ที่ปัจจุบันจัดแสดง ณ พิพิธภัณฑ์ Norton Simon มลรัฐแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยให้กรมศิลปากรทำหนังสือถึงสำนักงานสืบสวนความมั่นคงแห่งมาตุภูมิ สหรัฐอเมริกา เนื่องจากตรวจสอบแล้วพบว่าเป็นโบราณวัตถุดังกล่าวเชื่อได้ว่ามีแหล่งกำเนิดในประเทศไทยและมีการนำออกจากประเทศไทยโดยมิชอบด้วยกฎหมาย 
          ทั้งนี้ โบราณวัตถุทั้ง 9 รายการ ได้แก่ 1.พระโพธิสัตว์ไมเตรยะ สำริด เป็นศิลปะลพบุรี (ศิลปะเขมรที่พบในประเทศไทย) ก่อนเมืองพระนคร อายุราว พ.ศ.1300-1350 2.พระพุทธรูปยืนปางแสดงธรรม สำริด เป็นลักษณะเฉพาะศิลปะแบบทวารวดี ในบริเวณภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย กำหนดอายุได้ราวพุทธศตวรรษที่ 13-15 3.พระพุทธรูปประทับยืน หินทราย เป็นลักษณะเฉพาะของศิลปะทวารวดี การทำอุณาโลมเป็นลักษณะใกล้เคียงกับศิลปะอินเดีย อาจสร้างขึ้นในระยะแรกราวพุทธศตวรรษที่ 13 4.พระพุทธรูปางสมาธิ สำริด เป็นศิลปะทวารวดีตอนกลาง ราวพุทธศตวรรษที่ 13-15 5.พระพุทธรูปลีลา สำริด เป็นลักษณะเฉพาะของพระพุทธรูปศิลปะสุโขทัย อายุราวพ.ศ.1800-2000 6.เศียรพระพุทธรูป หินทราย พระพุทธรูปแบบทวารวดีตอนกลาง อายุราวพุทธศตวรรษที่ 13-15 7.พระสุริยะเทพ หินทราย เป็นประติมากรรมเทวรูปรุ่นเก่า สกุลช่างศรีเทพอายุราวพ.ศ.1100-1200 8.นาคปัก หินทราย เป็นรูปแบบศิลปะขอม สมัยเมืองบาปวน อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16 และ9.แผ่นทองคำดุนลวดลาย 5 แผ่น
          นายวีระ กล่าวด้วยว่า นอกจากนี้ ที่ประชุมรับทราบความคืบหน้าการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทยกรณีทับหลังปราสาทหนองหงส์ จ.บุรีรัมย์ และทับหลังปราสาทเขาโล้น จ.สระแก้ว ซึ่งจัดแสดงอยู่ที่ Asian Art Museum เมืองซานฟรานซิสโก รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ขณะนี้อยู่ระหว่างดำเนินการตามขั้นตอนกฎหมายของสหรัฐอเมริกา ซึ่งอธิบดีกรมศิลปากรได้ลงนามหนังสือถึงผู้อำนวยการสำนักงานสืบสวนความมั่นคงแห่งมาตุภูมิ สหรัฐอเมริกา ผ่านกระทรวงการต่างประเทศ เพื่อเข้าสู่กระบวนการขอคืนทับหลังทั้ง 2 รายการ ตั้งแต่เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2561 ที่ผ่านมา โดยที่ประชุมได้รับรายงานว่า สหรัฐอเมริกาได้ตั้งอัยการเพื่อรับผิดชอบเรื่องดังกล่าวโดยตรง และมีการแจ้งขอหลักฐานของโบราณวัตถุทั้งสองรายการเพิ่มเติม ซึ่งกรมศิลปากรได้ทยอยส่งหลักฐานตามที่ขอไปแล้ว และพร้อมจะส่งหลักฐานเพิ่มเติมหากมีการร้องขอมาอีก อย่างไรก็ตาม ได้รับแจ้งว่า ขณะนี้โบราณวัตถุทั้งสองรายการได้ถูกนำไปเก็บไว้และไม่ได้มีการจัดแสดงแล้ว
          นอกจากนี้ ที่ประชุมได้รับรายงานความคืบหน้าการขอคืนโบราณวัตถุจากพิพิธภัณฑ์ศิลปะโฮโนลูลู สหรัฐอเมริกา 17 รายการ กรมศิลปากร โดยสำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นำเรื่องดังกล่าวเข้าสู่การพิจารณาของคณะอนุกรรมการวิชาการฯ ได้ศึกษาและวิเคราะห์โบราณวัตถุ 17 รายการดังกล่าว ผลสรุปว่า โบราณวัตถุดังกล่าว ยืนยันได้ว่ามีแหล่งกำเนิดในประเทศไทย 14 รายการ และได้ทยอยส่งมอบข้อมูลให้สำนักงานสืบสวนความมั่นคงแห่งมาตุภูมิ สหรัฐอเมริกาผ่านกระทรวงการต่างประเทศ เพื่อเป็นข้อมูลในการขอคืนไปเรียบร้อยแล้ว