อาการปวดในผู้ป่วยอัมพฤกษ์อัมพาตจากโรคหลอดเลือดสมอง โดย คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว

อาการปวดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง สามารถพบได้ทุกระยะการเจ็บป่วย ที่มีผลเป็นอย่างมากในการฟื้นตัว ระดับคุณภาพชีวิตผู้ป่วย อาการปวดที่พบได้ คือ

1. อาการปวดไหล่ (post-stroke shoulder pain) เป็นอาการที่พบบ่อยที่สุด โดยสาเหตุเกิดจากภาวะอ่อนแรงของกล้ามเนื้อ

• การจำกัดการเคลื่อนไหวของข้อไหล่
• การเกร็งของกล้ามเนื้อ
• ความผิดปกติของระบบรับความรู้สึก
• การจัดท่าทางแขนที่ไม่เหมาะสม

ส่งผลให้ความมั่นคงของข้อไหล่ผู้ป่วยลดลง เกิดภาวะข้อไหล่เคลื่อน (shoulder subluxation) หรือความตึงตัวของกล้ามเนื้อต่ำ มีการกระชากต่อกล้ามเนื้อเส้นเอ็นบริเวณรอบ ๆ ทำให้เกิดภาวะอักเสบ นำไปสู่อาการปวดไหล่ ส่งผลให้เกิดภาวะกระดูกทับเส้นเอ็น (shoulder impingement syndrome : SIS) และมีอาการปวดไหล่ตลอดเวลาแม้ขณะพัก

2. อาการปวดจากการแข็งเกร็งของกล้ามเนื้อ (spasticity) เป็นความผิดปกติของระบบประสาท เมื่อ muscle tone มีการเพิ่มความตึงตัวของกล้ามเนื้อ ซึ่งจะมากขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อทำ passive movement จะพบว่าความตึงตัวของกล้ามเนื้อเพิ่มขึ้น ถ้าหากทำต่อไปจนเกือบสุดพิกัดการเคลื่อนไหว ความตึงตัวของกล้ามเนื้อจะลดลงอย่างรวดเร็ว

3. อาการที่เกิดจากรอยโรคในสมอง (central post-stroke pain : CPSP) สามารถเกิดขึ้นได้ทันทีหลังเกิดอาการโรคหลอดเลือดสมอง มีลักษณะอาการแสบร้อนหรือมีอาการปวดเหมือนเข็มทิ่มแทงตามร่างกาย

ในทางการแพทย์แผนจีน อาการปวดจากโรคหลอดเลือดสมองที่พบบ่อย แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มหลัก ๆ คือ

1. กลุ่มอาการพร่อง (????-????) เกิดจากสาเหตุสูญเสียพลังชี่และเลือด หรือสารจำเป็นที่ส่งผลต่อการได้รับบำรุงหล่อเลี้ยงของกล้ามเนื้อเส้นเอ็นที่ไม่เพียงพอ ทำให้พลังชี่และเลือดติดขัด การไหลเวียนไม่สะดวก เกิดอาการปวดขึ้น เช่น ปวดเมื่อย เป็น ๆ หาย ๆ ปวดทำให้รู้สึกรำคาญ ในทางคลินิกพบมากในระยะฟื้นฟูและหลังระยะฟื้นฟู
2. กลุ่มอาการแกร่ง (????-????) เกิดได้ทั้งปัจจัยภายนอกและภายใน เช่น ลม ความเย็น ความชื้นมากระทบ ส่งผลให้พลังชี่และเลือดติดขัด ไหลเวียนไม่สะดวก กล้ามเนื้อตึงเกร็งไม่ยืดหยุ่น เกิดอาการปวดขึ้น เช่น มีลักษณะปวดตึงแน่น เหมือนเข็มแทง ในทางคลินิกพบมากในระยะหลังฟื้นฟู

แนวทางการรักษาด้วยศาสตร์การแพทย์แผนจีนเพื่อฟื้นฟูอาการปวดของผู้ป่วยอัมพฤกษ์อัมพาตจากโรคหลอดเลือดสมอง

1. การฝังเข็ม : นอกจากช่วยปลุกสมองเปิดทวาร ให้หลอดเลือดขยายตัว กระตุ้นการทำงานของสมอง เกิดการลำเลียงของเลือดที่ดีแล้วนั้น ยังช่วยคลายกล้ามเนื้อ ลดอาการปวด เสริมสร้างภูมิต้านทาน คืนความสมดุลของ อิน-หยางภายในร่างกายได้ดีอีกด้วย
2. เต๋าอิ่นและทุยหนา : เป็นศาสตร์เพื่อการรักษาฟื้นฟูเคลื่อนไหวร่างกายของแพทย์แผนจีน เมื่อทำร่วมกันจะช่วยคลายกล้ามเนื้อ เพิ่มพิสัยการเคลื่อนไหวของแขนขา ข้อต่อส่วนต่าง ๆ ลดอาการปวดตึงเกร็งของกล้ามเนื้อเส้นเอ็น ส่งเสริมและป้องกันข้อติดหรือการบาดเจ็บบริเวณรอบ ๆ ได้อย่างดี
3. การประคบสมุนไพรจีน : ซึ่งความอุ่นร้อนและยาสมุนไพรจีน มีผลต่อการเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อเส้นเอ็นอ่อนนุ่ม หลอดเลือดขยายตัว เพิ่มการไหลเวียนเลือด และบรรเทาอาการปวดของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
4. การจัดท่าทาง : เป็นอีกส่วนที่สำคัญในการลดอาการปวด ไม่ว่าจะเป็นการจัดท่านอน หรือในส่วนของการนั่งและยืน หากมีการจัดท่าได้ถูกต้อง จะช่วยลดการบาดเจ็บหดเกร็งของกล้ามเนื้อได้ดี ป้องกันข้อติดหรือข้อต่อเคลื่อนได้

• สอบถามข้อมูล หรือปรึกษาเรื่องสุขภาพได้ที่ "ทีมหมอจีน" คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว โทร 02 223 1111 
• เปิดทำการทุกวัน (ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์) ตั้งแต่เวลา 08:00 - 16:00 น.
• LINE OA: @huachiewtcm
• Facebook: หัวเฉียวแพทย์แผนจีนกรุงเทพ Huachiew TCM Clinic

• ข่าวโรคหลอดเลือดสมอง
• ข่าวหลอดเลือดสมอง
• ข่าวโรคหลอดเลือด
• ข่าวแพทย์แผนจีน
• ข่าวอัมพฤกษ์