เมื่อพูดถึง "ภัยไซเบอร์" หลายคนอาจนึกถึงไวรัสคอมพิวเตอร์ หรือการเจาะระบบเพื่อขโมยข้อมูล อย่างไรก็ตาม โลกไซเบอร์ในปัจจุบันได้เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก กลุ่มอาชญากรรมไซเบอร์ได้พัฒนาเทคนิคการโจมตีให้ซับซ้อนยิ่งขึ้น โดยมุ่งเป้าไปยังองค์กรที่ถือข้อมูลสำคัญ หรือมีศักยภาพในการเรียกค่าไถ่ ผ่านเครื่องมือที่ล้ำสมัยอย่างปัญญาประดิษฐ์ (AI) และ Machine Learning เพื่อเพิ่มโอกาสในการเจาะระบบและลดโอกาสในการถูกตรวจจับ เมื่อภัยไซเบอร์เกิดขึ้น ย่อมนำมาซึ่งผลกระทบอย่างรุนแรง ทั้งต่อความเชื่อมั่นของลูกค้า ความต่อเนื่องทางธุรกิจ และชื่อเสียงขององค์กรโดยรวม วันนี้ OPEN-TEC (Tech Knowledge Sharing Platform) ภายใต้การดูแลของ TCC TECHNOLOGY GROUP จะพาทุกท่านสำรวจมุมมองใหม่ในการรับมือกับภัยไซเบอร์ ไม่ใช่แค่เพื่อป้องกัน แต่เพื่อให้องค์กรสามารถฟื้นตัวจากภัยไซเบอร์ได้อย่างรวดเร็ว และพร้อมก้าวต่อไปได้อย่างมั่นคงไม่มีสะดุด

ความซับซ้อนของเทคโนโลยี คือจุดเปราะบางของธุรกิจ
ในยุคที่องค์กรเร่งเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัลอย่างเต็มรูปแบบ ระบบไอทีของหลายองค์กรเริ่มมีความกระจายตัวมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการใช้งานแบบ Multi-cloud, SaaS, การเชื่อมต่อผ่าน API หรือรูปแบบการทำงานแบบไฮบริดที่พนักงานสามารถเข้าถึงระบบได้จากหลากหลายอุปกรณ์และสถานที่ แม้ความยืดหยุ่นนี้จะช่วยเพิ่มความคล่องตัวให้กับธุรกิจ แต่ในอีกด้านก็ทำให้พื้นที่เสี่ยงสำหรับการโจมตีทางไซเบอร์เพิ่มขึ้นตามไปด้วย ช่องโหว่จากการเชื่อมต่อกับระบบของบุคคลที่สาม (Third-party Integration) การละเลยการดูแลระบบอย่างต่อเนื่องหรือการตั้งค่าที่ผิดพลาด ล้วนเป็นประตูที่อาจถูกเปิดทิ้งไว้โดยไม่รู้ตัว และหลายครั้งก็เป็นจุดที่องค์กรเองมองข้าม ซึ่งจุดเหล่านี้เอง กลับกลายเป็นช่องทางสำคัญที่อาชญากรไซเบอร์ใช้ในการเข้าถึงข้อมูลหรือโจมตีระบบ และหากองค์กรไม่มีมาตรการรับมือที่เพียงพออาจหมายถึงการพลาดโอกาสในการควบคุมสถานการณ์ตั้งแต่เริ่มต้นได้นั่นเอง
การป้องกันเพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพออีกต่อไป
ตลอดเวลาที่ผ่านมา หลายองค์กรให้ความสำคัญกับการลงทุนด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์อย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นระบบรักษาความปลอดภัยของการรับส่งข้อมูลเครือข่าย (Firewall) ระบบรักษาความปลอดภัยของเครื่องผู้ใช้งาน (Endpoint Protection) ไปจนถึงระบบตรวจจับภัยคุกคามที่อ้างอิงจากรูปแบบที่เคยเกิดขึ้น (Signature-based Detection) ซึ่งล้วนเป็นรากฐานสำคัญในการดูแลความมั่นคงของระบบ อย่างไรก็ตาม จากรายงาน Cost of a Data Breach Report 2024 ของ IBM ระบุว่า องค์กรที่ถูกเจาะระบบโดยเฉลี่ยใช้เวลาประมาณ 178 วัน กว่าจะตรวจพบการเจาะและต้องใช้เวลาอีก 50 วัน กว่าจะควบคุมเหตุการณ์ได้ แม้จะมีความช่วยเหลือจากทีมรักษาความปลอดภัยและเครื่องมือด้านความปลอดภัยก็ตาม1 ซึ่งความล่าช้านี้เปิดโอกาสให้ผู้ไม่หวังดีมีเวลามากพอในการขโมยข้อมูล ลบหลักฐาน หรือซ่อนช่องทางเพื่อกลับเข้ามาโจมตีซ้ำได้อีกครั้ง โดยทั้งหมดนี้อาจเกิดขึ้นโดยที่องค์กรยังไม่ทันรู้ตัวว่าเกิดอะไรขึ้น ดังนั้น สิ่งสำคัญที่องค์กรควรตระหนักถึงคือความสามารถในการตอบสนองและฟื้นฟูระบบได้อย่างรวดเร็วเมื่อเหตุไม่คาดคิดเกิดขึ้น เพราะในความเป็นจริง ไม่มีระบบใดที่ปลอดภัยได้อย่างสมบูรณ์
Cyber Resilience: ปรับแนวคิดใหม่ในโลกที่ความเสี่ยงคือสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้
Cyber Resilience หรือ ความสามารถในการฟื้นตัวจากภัยไซเบอร์ กำลังเป็นแนวคิดที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางในองค์กรชั้นนำทั่วโลก ไม่ใช่เพราะองค์กรเหล่านี้ยอมแพ้ต่อการถูกโจมตี แต่เพราะพวกเขาตระหนักดีว่าความเสี่ยงเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้น สิ่งสำคัญคือการเตรียมพร้อมเพื่อรับมืออย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ซึ่ง Cyber Resilience ไม่ได้หมายความว่าองค์กรจะต้องปลอดภัยจากทุกการโจมตี แต่หมายถึงองค์กรสามารถรับรู้การโจมตีได้อย่างรวดเร็ว ตอบสนองได้อย่างแม่นยำ และกลับมาดำเนินธุรกิจต่อไปได้โดยไม่เกิดความเสียหายรุนแรง ผ่านการวางแผนรับมือเหตุการณ์อย่างรอบด้าน การฝึกซ้อมสถานการณ์ฉุกเฉินอย่างสม่ำเสมอ จากรายงาน Global Cybersecurity Outlook 2025 ของ World Economic Forum ระบุว่า องค์กรที่มีความสามารถในการฟื้นตัวจากภัยไซเบอร์อย่างแท้จริง มักมีองค์ประกอบหลัก เช่น คู่มือปฏิบัติสำหรับการตอบสนองต่อภัยคุกคาม, การฝึกซ้อมสถานการณ์วิกฤตเป็นประจำ และ ขีดความสามารถในการตอบสนองภายในองค์กร เพื่อจัดการเหตุการณ์อย่างมีแบบแผนตามประเภทของภัยคุกคาม และลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น2 โดยองค์กรที่มีความแข็งแกร่งทางการฟื้นตัวจากภัยไซเบอร์ ไม่เพียงแต่ฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็วเท่านั้น แต่ยังสามารถรักษาความเชื่อมั่นของลูกค้าได้อย่างมั่นคงแม้ในช่วงเวลาที่เกิดวิกฤตและความท้าทายต่างๆ
สุดท้ายนี้ ภัยไซเบอร์ไม่ใช่เรื่องไกลตัว และไม่ใช่เพียงเรื่องของเทคโนโลยีเท่านั้น หากแต่เกี่ยวข้องกับคน กระบวนการ และการวางแผนในระดับกลยุทธ์ องค์กรที่มีการเตรียมพร้อมอย่างรอบด้าน ทั้งด้านการป้องกัน การตอบสนอง และการฟื้นตัว จะสามารถรับมือกับสถานการณ์ไม่คาดคิดได้อย่างมั่นคงนั่นเอง
อ้างอิง
1. IBM Security. (2024). Cost of a data breach report 2024. IBM. Retrieved from: https://www.ibm.com/reports/data-breach
2. World Economic Forum. (2025). Global Cybersecurity Outlook 2025. Retrieved from: https://www.weforum.org/publications/global-cybersecurity-outlook-2025