ผู้ว่าฯ กทม. ตรวจโบราณสถาน "ป้อมป้องปัจจามิตร" พร้อมแนะสร้างเป็นพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ให้ลูกหลานได้ศึกษาความเป็นมา

เขตคลองสาน..... นายอภิรักษ์ โกษะโยธิน ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พร้อมด้วย นายวีระ โรจน์พจนารัตน์ ปลัดกระทรงวัฒนธรรม ร่วมกันตรวจสอบโบราณสถาน ป้อมป้องปัจจามิตร ที่เพิ่งถูกค้นพบ บริเวณพื้นที่ด้านหลังของสำนักงานเขตคลองสาน โดยให้ระงับการการก่อสร้างอาคารสำนักงานไว้ชั่วคราว เพื่อให้กรมศิลปากร และกระทรวงวัฒนธรรมตรวจสอบโดยละเอียดอีกครั้งหนึ่ง พร้อมแนะสร้างพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษาความเป็นมา ที่ผ่านมาเคยมีการขุดพบปืนใหญ่บริเวณใกล้เคียงอีกด้วย นายอภิรักษ์ โกษะโยธิน ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร กล่าวภายหลังเข้าตรวจสอบบริเวณที่พบป้อมปัจจามิตร ว่า ตามที่สำนักงานเขตคลองสานมีโครงการที่จะก่อสร้างอาคารสำนักงานเพิ่มเติมบริเวณด้านหลังของอาคารเดิมบนพื้นที่ประมาณ 125 ตารางวา ซึ่งทางบริษัทผู้รับเหมาก่อสร้างได้เริ่มดำเนินการก่อสร้างมาตั้งแต่วันที่ 27 กรกฎาคม 2550 โดยล่าสุดเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2550ที่ผ่านมา ในขณะที่กำลังมีการปรับพื้นที่เพื่อจะเจาะเข็มวางรากฐานบนพื้นที่ดังกล่าว ปรากฏว่า พบท่อนซุงไม้สักอยู่ลึกจากพื้นดินประมาณ 2 เมตร มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเฉลี่ย 0.25 - 0.30 เมตร ความยาวเฉลี่ยประมาณ 3.50 - 5.00 เมตร จำนวนประมาณ 90 ท่อน นอกจากนั้นยังพบโบราณวัตถุอื่น ๆ อาทิ หม้อดิน กระดูกสัตว์ และท่อนไม้คล้ายสากตำข้าวอีกด้วย ซึ่งทางสำนักงานเขตคลองสานได้มีการบันทึกที่ กท 5601/557 ลงงวันที่ 19 ตุลาคม 2550 แต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบไม้ซุงและโบราณวัตถุที่ขุดพบ พร้อมรายงานให้ผู้บริหารทราบ รวมทั้งประสานเจ้าหน้าที่กรมศิลปากร และกระทรวงวัฒธรรมเข้ามาดำเนินการตรวจสอบ โดยในเบื้องต้นได้ระงับการก่อสร้างอาคารบริเวณดังกล่าวไว้ชั่วคราวเพื่อรอการตรวจสอบอย่างละเอียดอีกครั้ง ซึ่งโบราณสถานที่ขุดพบในครั้งนี้คือป้อมป้องปัจจามิตร ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ส่วนการดำเนินการก่อสร้างอาคารนั้นทาง กรุงเทพมหานคร จะปรึกษาหารือกับกรมศิลปากร และกระทรงวัฒนธรรมอีกครั้งหนึ่งถึงความเป็นไปได้ที่จะอนุรักษ์พื้นที่ดังกล่าวไว้เป็นพื้นที่ประวัติศาสตร์ หรือหากมีการดำเนินการก่อสร้างอาคารต่อก็ควรที่จะมีการสร้างเป็นพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ไว้ชั้นล่าง ซึ่งแนวทางการดำเนินงานก็จะขึ้นอยู่กับความเหมาะสม นายวีระ โรจน์พจนารัตน์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวเพิ่มเติมว่า สำหรับความเป็นมาของป้อมป้องปัจจามิตรนั้น ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 โปรดเกล้าฯ ให้ขยายขอบเขตของพระนครไปทางด้านตะวันออก โดยให้ขุดคลองผดุงกรุงเกษมเป็นคูเมืองชั้นนอก รวมทั้งสร้างป้อมพระนครเรียงรายขึ้นตามแนวคลองเป็นระยะ ในครั้งนั้นมีป้อมที่ปากคลองสานซึ่งอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา 1 ป้อม คือ ป้อมป้องปัจจามิตร คู่กับป้อมปิดปัจจนึก ที่อยู่ตรงปากคลองผดุงกรุงเกษมฝั่งตรงข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา โดยป้อมป้องปัจจามิตรนี้นอกจากจะเป็นปราการแล้ว ยังใช้เป็นที่ตั้งเสาธงสัญญาณสำหรับแจ้งข่าวสารเรือเข้าออกในช่วงรัชกาลที่ 4 - 5 ซึ่งแต่เดิมเสาธงสัญญาณนี้เคยตั้งอยู่ที่ป้อมเผด็จดัสกรของกำแพงพระบรมราชวัง

• ข่าวผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
• ข่าววีระ โรจน์พจนารัตน์
• ข่าวสำนักงานเขตคลองสาน
• ข่าวอภิรักษ์ โกษะโยธิน
• ข่าวกระทรวงวัฒนธรรม