กรมหม่อนไหมทูลเกล้าฯ ถวายผ้ายกไหมอีรี่ลวดลายพื้นบ้านอิสาน ผืนแรกของไทย แด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
กรมหม่อนไหมทูลเกล้าฯ ถวายผ้ายกไหมอีรี่ ซึ่งเป็นผ้ายกผืนแรกของไทย ที่ทอจากไหมอีรี่และทอเป็นลายท้องถิ่นพื้นบ้านอีสาน แด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสเสด็จฯ พร้อมด้วยคณะกรรมการรางวัลนานาชาติ มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ณ ศูนย์การเรียนรู้ฟาร์มไหมอีรี่ และกองทุนกลุ่มไหมอีรี่ และทรงให้กำลังใจแก่ผู้ดำเนินงานกลุ่มเลี้ยงไหมอีรี่ ณ บ้านแผ่นดินเย็น หมู่ 9 ตำบลแซร์ออ อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว โดยมีนางวีณา พงศ์พัฒนานนท์ อธิบดีกรมหม่อนไหม พร้อมด้วยผู้บริหาร เจ้าหน้าที่จังหวัดสระแก้วและกรมหม่อนไหม ตลอดจนประชาชนในพื้นที่ เฝ้าฯ รับเสด็จ เมื่อวันที่ 11 ตุลาคมที่ผ่านมา
นางวีณา พงศ์พัฒนานนท์ อธิบดีกรมหม่อนไหม เปิดเผยว่า กรมหม่อนไหม ด้วยความร่วมมือของศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ หนองคาย กับนายณัฐปคัลภ์ ไชยมุติ อาจารย์ศิลปะ ดนตรีและนาฏศิลป์ โรงเรียนสันติรักษ์ จังหวัดหนองคาย ได้ทอผ้ายกไหมอีรี่ดังกล่าว มีความยาว 1.80 เมตร กว้าง 45 เซ็นติเมตร ใช้เวลาทอ 2 สัปดาห์ โดยในกระบวนการทอนั้น เส้นยืนได้ใช้ไหมพื้นบ้านย้อมไม้ฝางและลูกหม่อน เส้นพุ่งใช้เส้นไหมพื้นบ้านย้อมด้วยไม้ฝาง ลูกหม่อน ฝางผสมคราม ส่วนเส้นยกใช้ไหมอีรี่ซึ่งมีลักษณะเส้นใยเป็นเอกลักษณ์เฉพาะไม่เหมือนไหมพื้นบ้านทั่วไปนำมาย้อมด้วยกาแฟ
สำหรับลวดลายที่ใช้ในการทอนั้น เป็นลายที่พบได้บ่อยในผ้าทอพื้นบ้านอีสานทั่วไป แต่ยังไม่เคยนำผ้ายกมาทอด้วยลายดังกล่าว ครั้งนี้ได้มีการสร้างสรรค์โดยได้ประยุกต์การทอด้วยองค์ประกอบของผ้ายกแบบโบราณ เชิงชายใช้ลายหมากจับยอยแทนลายกรวยเชิง ซึ่งเป็นลายที่นิยมใช้ทอตีนผ้าซิ่นของอัญญาเมืองอุบลราชธานี คั่นด้วยลายดอกจันทร์แปดกลีบ ซึ่งเป็นลายท้องถิ่นพื้นบ้านอีสาน สังเวียนผ้าทอเป็นลายพญานาคกับบั้งไฟพญานาคซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดหนองคาย ส่วนแทงท้องลายทอเป็นลายหมากจับยอย ท้องลายหรือกลางผ้าเป็นลายแก้วชิงดวง โดยใช้ลายดอกจันทร์แปดกลีบมาแทรกไว้ตรงกลางดวงแก้ว
ผ้ายกไหมอีรี่ผ้ายกผืนแรกของไทยที่ทอจากไหมอีรี่และทอเป็นลายท้องถิ่นพื้นบ้านอีสานผืนนี้จึงเป็นผ้ายกที่มีผิวสัมผัสและความสวยงามของเส้นไหมและลวดลายเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นอันทรงคุณค่ายิ่ง
นางวีณา พงศ์พัฒนานนท์ อธิบดีกรมหม่อนไหม เปิดเผยว่า กรมหม่อนไหม ด้วยความร่วมมือของศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ หนองคาย กับนายณัฐปคัลภ์ ไชยมุติ อาจารย์ศิลปะ ดนตรีและนาฏศิลป์ โรงเรียนสันติรักษ์ จังหวัดหนองคาย ได้ทอผ้ายกไหมอีรี่ดังกล่าว มีความยาว 1.80 เมตร กว้าง 45 เซ็นติเมตร ใช้เวลาทอ 2 สัปดาห์ โดยในกระบวนการทอนั้น เส้นยืนได้ใช้ไหมพื้นบ้านย้อมไม้ฝางและลูกหม่อน เส้นพุ่งใช้เส้นไหมพื้นบ้านย้อมด้วยไม้ฝาง ลูกหม่อน ฝางผสมคราม ส่วนเส้นยกใช้ไหมอีรี่ซึ่งมีลักษณะเส้นใยเป็นเอกลักษณ์เฉพาะไม่เหมือนไหมพื้นบ้านทั่วไปนำมาย้อมด้วยกาแฟ
สำหรับลวดลายที่ใช้ในการทอนั้น เป็นลายที่พบได้บ่อยในผ้าทอพื้นบ้านอีสานทั่วไป แต่ยังไม่เคยนำผ้ายกมาทอด้วยลายดังกล่าว ครั้งนี้ได้มีการสร้างสรรค์โดยได้ประยุกต์การทอด้วยองค์ประกอบของผ้ายกแบบโบราณ เชิงชายใช้ลายหมากจับยอยแทนลายกรวยเชิง ซึ่งเป็นลายที่นิยมใช้ทอตีนผ้าซิ่นของอัญญาเมืองอุบลราชธานี คั่นด้วยลายดอกจันทร์แปดกลีบ ซึ่งเป็นลายท้องถิ่นพื้นบ้านอีสาน สังเวียนผ้าทอเป็นลายพญานาคกับบั้งไฟพญานาคซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดหนองคาย ส่วนแทงท้องลายทอเป็นลายหมากจับยอย ท้องลายหรือกลางผ้าเป็นลายแก้วชิงดวง โดยใช้ลายดอกจันทร์แปดกลีบมาแทรกไว้ตรงกลางดวงแก้ว
ผ้ายกไหมอีรี่ผ้ายกผืนแรกของไทยที่ทอจากไหมอีรี่และทอเป็นลายท้องถิ่นพื้นบ้านอีสานผืนนี้จึงเป็นผ้ายกที่มีผิวสัมผัสและความสวยงามของเส้นไหมและลวดลายเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นอันทรงคุณค่ายิ่ง
ศูนย์สารสนเทศหม่อนไหมและประชาสัมพันธ์
โทร. 0-2558-7924-6 ต่อ 104
โทร. 0-2558-7924-6 ต่อ 104
ข่าวมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล+รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลวันนี้
มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล และกระทรวงการต่างประเทศ
แถลงข่าว ผลการตัดสินรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ประจำปี 2567 วันนี้ (21 พฤศจิกายน 2567) เวลา 13.30 น. ศาสตราจารย์นายแพทย์อภิชาติ อัศวมงคลกุล คณบดีคณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ในฐานะรองประธานมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์ นายนิกรเดช พลางกูร อธิบดีกรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ ในฐานะประธานคณะอนุกรรมการฝ่ายประชาสัมพันธ์ มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์ และศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์ประสิทธิ์ วัฒนาภา ประธานคณะกรรมการรางวัลนานาชาติ มูลนิธิรางวัลสม