จุฬาฯ จัดประชุมวิชาการนานาชาติ "เสว่ยหลง 2 และอนาคต" เสริมความร่วมมือไทย-จีน ด้านการวิจัยขั้วโลก รับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

การประชุมครั้งนี้จัดขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีทรงเจริญพระชนมายุ 70 พรรษา และฉลองวาระครบรอบ 50 ปี ความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์และการวิจัยขั้วโลกระหว่างสองประเทศ รวมถึงการรับมือกับความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ในงานมีการนำเสนอข้อมูลล่าสุดจากภารกิจสำรวจขั้วโลกใต้ของเรือตัดน้ำแข็ง "เสว่ยหลง 2" โดยคณะนักวิทยาศาสตร์จากสถาบันวิจัยขั้วโลกแห่งประเทศจีน (Polar Research Institute of Chins :PRIC)

พิธีเปิดงานและกล่าวต้อนรับโดย รศ.ดร.ปาลนี อัมรานนท์ รองอธิการบดี จุฬาฯ Mr. Sun Shuxian ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติแห่งประเทศจีน และ ศ.ดร.ไพรัช ธัชยพงษ์ เลขาธิการมูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จากนั้นเป็นการบรรยายและเสวนาวิชาการจากนักวิทยาศาสตร์ชั้นนำของไทยและจีน ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัยขั้วโลก เทคโนโลยีอวกาศทางดาราศาสตร์ ระบบนิเวศทางทะเล การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ตลอดจนแนวทางการส่งเสริมเยาวชนในเวทีวิทยาศาสตร์โลก

ศ.ดร.ไพรัช ธัชยพงษ์ เลขาธิการมูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี กล่าวถึงการประชุมในครั้งนี้ว่า เป็นหนึ่งใน 9 กิจกรรมหลัก ภายใต้โครงการความร่วมมือไทย-จีน ซึ่งจัดขึ้นในโอกาสการเดินทางเยือนประเทศไทยของเรือตัดน้ำแข็ง "เสว่ยหลง 2" ระหว่างวันที่ 19-23 พฤษภาคม 2568 ณ ฐานทัพเรือสัตหีบ โดยเรือได้แวะพักระหว่างทางกลับจากภารกิจสำรวจทวีปแอนตาร์กติกาก่อนไปยังนครเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน นอกจากการประชุมวิชาการแล้ว จุฬาฯ ยังได้จัดกิจกรรมสื่อสารสาธารณะควบคู่ไปด้วย เช่น การเยี่ยมเยาวชนในจังหวัดระยอง นิทรรศการแสดงข้อมูลเกี่ยวกับเรือตัดน้ำแข็ง "เสว่ยหลง 2" ณ ชั้น 2 ศูนย์การค้าสยามพารากอน เพื่อให้ประชาชนทั่วไปเข้าถึงองค์ความรู้ด้านการวิจัยขั้วโลก

ศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยทรัพยากรทางน้ำ จุฬาฯ และนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ร่วมภารกิจสำรวจขั้วโลกใต้ กล่าวว่า แม้ประเทศไทยจะอยู่ห่างจากขั้วโลกใต้กว่าหนึ่งหมื่นกิโลเมตร แต่ผลกระทบจากการละลายของน้ำแข็งส่งผลโดยตรง เช่น การเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเล การกัดเซาะชายฝั่ง และภาวะน้ำท่วม ภารกิจสำรวจขั้วโลกช่วยให้สามารถเก็บตัวอย่างและข้อมูลสำคัญเพื่อการวิจัย เช่น ปรากฏการณ์ปะการังฟอกขาว และการตายของหญ้าทะเลที่สัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิน้ำทะเล ซึ่งล้วนเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของขั้วโลก

ศ.ดร.สุชนาเน้นย้ำว่า การสื่อสารงานวิจัยสู่สาธารณชนยังเป็นเรื่องท้าทาย จึงต้องมีการพูดคุยแลกเปลี่ยนเพื่อหาวิธีถ่ายทอดองค์ความรู้ไปสู่สังคมอย่างเข้าใจและเข้าถึง

นอกจากนี้ ภายในงานยังมีเวทีเสวนาพิเศษโดยคุณมารีญา พูนเลิศลาภ Miss Universe Thailand ปี 2017 และนักสิ่งแวดล้อม ร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองในหัวข้อ "บทบาทของเยาวชนและคนรุ่นใหม่ในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง" มารีญาได้กล่าวถึงความสำคัญของการสื่อสารในยุคที่ข้อมูลเปิดกว้าง โดยชี้ว่า แม้ข้อมูลทางวิชาการจะเข้าถึงได้ง่าย แต่ผู้คนมักให้ความสนใจกับเรื่องราวที่สะท้อนประสบการณ์ แรงบันดาลใจ และเส้นทางของผู้สร้างงานวิจัย มากกว่าการนำเสนอเนื้อหาทางเทคนิคเพียงอย่างเดียว เธอจึงเสนอให้ใช้การเล่าเรื่อง (Storytelling) เป็นเครื่องมือเชื่อมโยงวิทยาศาสตร์กับผู้คน พร้อมสนับสนุนการบูรณาการศาสตร์ต่าง ๆ อาทิ ศิลปะและสื่อสารมวลชน เพื่อเพิ่มพลังการสื่อสารและขยายการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายในวงกว้าง โดยเน้นย้ำว่าการนำเสนอทางวิทยาศาสตร์ไม่ควรจำกัดเฉพาะการชี้ให้เห็นปัญหาเท่านั้น แต่ควรมุ่งเน้นแนวทางแก้ไขอย่างสร้างสรรค์ เพื่อจุดประกายให้คนรุ่นใหม่เป็นพลังขับเคลื่อนสังคมสู่ความยั่งยืน

• ข่าวจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• ข่าวประชุมวิชาการ
• ข่าวแห่งประเทศไทย
• ข่าววิทยาศาสตร์
• ข่าวความร่วมมือ