ปตท.สผ. ประกาศตัดสินใจลงทุนขั้นสุดท้าย (FID) โครงการดักจับและกักเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CCS) ที่แหล่งก๊าซฯ อาทิตย์ นำร่องพัฒนาเทคโนโลยี CCS ในประเทศไทยเป็นครั้งแรก สนับสนุนเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ของประเทศอย่างเป็นรูปธรรม
นายมนตรี ลาวัลย์ชัยกุล ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ปตท.สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน) หรือ ปตท.สผ. เปิดเผยว่า โครงการ CCS ที่แหล่งอาทิตย์ ซึ่งสามารถดักจับและอัดกลับคาร์บอนไดออกไซด์ได้สูงสุด 1 ล้านตันต่อปี มีความสำคัญมากในฐานะโครงการ CCS แรกของประเทศไทย เป็นก้าวแรกในการนำเทคโนโลยีนี้มาใช้เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก สอดคล้องกับนโยบายรัฐ ซึ่งได้บรรจุโครงการนี้อยู่ในแผนปฏิบัติการด้านการลดก๊าซเรือนกระจกของประเทศ ปี พ.ศ. 2564 - 2573 (NDC Action Plan on Mitigation 2021-2030) โดย ปตท.สผ. ในฐานะบริษัทสำรวจและผลิตปิโตรเลียมของประเทศไทย ได้ตัดสินใจที่จะขับเคลื่อนโครงการ CCS ที่แหล่งอาทิตย์ให้เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม
"นอกจากภารกิจหลักในการสร้างความมั่นคงทางพลังงานให้กับประเทศไทยแล้ว การลงทุนครั้งนี้ยังแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของ ปตท.สผ. ในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่ง CCS นับเป็นเทคโนโลยีที่มีบทบาทสำคัญทั้งในระดับประเทศและระดับโลก ที่ถูกนำมาใช้ควบคู่กับเทคโนโลยีพลังงานสะอาดอื่น ๆ เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างเป็นระบบ โดยโครงการ CCS ที่แหล่งอาทิตย์เป็นโครงการนำร่องและเป็นต้นแบบสำคัญในการพัฒนาโครงการ CCS ในพื้นที่อื่น ๆ ของประเทศ เช่น Eastern Thailand CCS Hub ในบริเวณอ่าวไทยตอนบน ซึ่งมีศักยภาพที่จะสนับสนุนเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของประเทศได้อย่างมีนัยสำคัญ พร้อมทั้งเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจในระยะยาว" นายมนตรี กล่าว
ทั้งนี้ โครงการ CCS ที่แหล่งอาทิตย์ได้รับความเห็นชอบให้เป็นโครงการสำคัญที่ควรดำเนินการและผลักดันในระดับนโยบายภายใต้ NDC Action Plan รวมถึงเห็นชอบหลักการในการกำหนดแนวทางส่งเสริมด้านการลงทุนที่เหมาะสมแก่โครงการผ่านมาตรการทางภาษี ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการหารือในรายละเอียดกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อร่วมกันส่งเสริมเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของประเทศ
ปตท.สผ. ได้เตรียมความพร้อมในการศึกษาและประเมินอย่างรอบด้านเพื่อพัฒนาโครงการ CCS ที่แหล่งอาทิตย์ครั้งนี้ ตั้งแต่กระบวนการคัดเลือกแหล่งกักเก็บใต้ดินที่มีความเหมาะสมในระดับความลึก 1,000 - 2,000 เมตร ไปจนถึงการออกแบบทางวิศวกรรมและการวางแผนการติดตามตรวจสอบอย่างต่อเนื่อง ผ่านการตรวจวัดข้อมูลในหลุมอัดกลับ และการตรวจสอบบนพื้นผิวและพื้นทะเล เพื่อให้การจัดการก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เป็นไปอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ โดย ปตท.สผ. จะใช้โครงสร้างพื้นฐานบางส่วนที่มีอยู่แล้ว รวมถึงก่อสร้างและติดตั้งอุปกรณ์ต่าง ๆ เพิ่มเติม คาดว่าจะสามารถเริ่มการอัดกลับคาร์บอนไดออกไซด์ได้ในปี 2571 และทยอยเพิ่มอัตราการอัดกลับไปจนถึงศักยภาพสูงสุดที่ ประมาณ 1 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์ต่อปี ใช้งบประมาณในระยะเวลา 5 ปี ประมาณ 10,000 ล้านบาท (เทียบเท่า 320 ล้านดอลล่าร์สหรัฐ) โดยการดำเนินงานดังกล่าว จะไม่กระทบต่อการผลิตก๊าซธรรมชาติของแหล่งอาทิตย์
ทั้งนี้ เทคโนโลยี CCS เปรียบเสมือนกระบวนการย้อนกลับ (Reverse Process) ของกิจกรรมการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม ที่นำก๊าซธรรมชาติจากใต้ดินขึ้นมาเพื่อเป็นพลังงานสำหรับการพัฒนาประเทศและการใช้ในชีวิตประจำวัน โดย CCS จะเป็นการนำก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ส่งกลับลงไปยังแหล่งที่มาใต้ดิน
นอกจากโครงการ CCS แล้ว ปตท.สผ. ยังมีโครงการและกิจกรรมอื่น ๆ ที่ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เช่น การนำก๊าซส่วนเกินจากกระบวนการผลิตปิโตรเลียมกลับมาใช้ใหม่ การปรับปรุงกระบวนการผลิต การใช้พลังงานหมุนเวียน และการคัดเลือกโครงการที่มีความเข้มการปล่อยก๊าซเรือนกระจกต่ำเข้ามาใน Portfolio รวมทั้ง การปลูกป่าทั้งป่าบกและป่าชายเลน เพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวในการช่วยดูดซับก๊าซเรือนกระจก